Ο επίμονος ιστορικός
Γεννημένος το 1939 στο Rochdale, ο Ρίτσαρντ Κλογκ μετράει σήμερα εξήντα ολόκληρα χρόνια γνωριμίας με την Ελλάδα και την ιστορία της. Η πρώτη επαφή μαζί της, τον Μάιο του 1958, μετά την αποφοίτησή του από το Κολέγιο Fettes στο Εδιμβούργο, δεν ήταν προσχεδιασμένη· έχοντας κερδίσει την ταξιδιωτική υποτροφία Lowrie, ο 19χρονος Κλογκ φιλοδοξούσε να είναι «ο πρώτος επιτυχών που θα πατούσε το πόδι του στην Ασία». Όμως το πέρασμα από την Ελλάδα τον γοήτευσε: «Η ομορφιά της Ελλάδας με είχε συγκλονίσει, η ασυνήθιστη φιλικότητα και φιλοξενία των κατοίκων της με είχε συγκινήσει», γράφει, «κι έτσι αποφάσισα ότι ήθελα να μάθω περισσότερα για τη χώρα». Το αποτέλεσμα ήταν όχι μόνο να γίνει μια αυθεντία στη νεώτερη ελληνική ιστορία, να συνδεθεί με τον αντιδικτατορικό αγώνα την περίοδο της χούντας συνεργαζόμενος με την ελληνική υπηρεσία του BBC και βοηθώντας ποικιλοτρόπως τους Έλληνες αντιφρονούντες, αλλά και να αναπτύξει μια πολύ συγκεκριμένη και σταθερή άποψη για τις πολιτικές και κοινωνικές ιδιαιτερότητες της χώρας.
Από το 1969 άρχισε να διδάσκει νεώτερη ελληνική ιστορία στο King’s College του Λονδίνου, πρώτα ως λέκτορας, στη συνέχεια ως υφηγητής και τέλος, από το 1988 ως το 1995, ως καθηγητής νεώτερης ιστορίας των Βαλκανίων. Το 1995 έγινε Senior Research Fellow καθώς και μέλος του συμβουλίου του St Antony’s College της Οξφόρδης, όπου και ολοκλήρωσε τη σταδιοδρομία του ως Emeritus Fellow. Ανάμεσα στα βιβλία του συγκαταλέγονται η «Σύντομη» ιστορία της Ελλάδας, που ξεκινάει από την παρακμή και πτώση του Βυζαντίου και φτάνει ως το 1985, και μια «Συνοπτική» και εικονογραφημένη εισαγωγή στην ιστορία της Ελλάδας, από τα πρώτα σκιρτήματα του εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος στα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τις μέρες μας. Πρόκειται για βιβλία που μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες (και μάλιστα σε όλες τις βαλκανικές!) και διδάσκονται στο ελληνικό πανεπιστήμιο επί τριάντα και πλέον χρόνια. Για την προσφορά του τιμήθηκε με τον Χρυσούν Σταυρό του Τάγματος της Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Τον Ρίτσαρντ Κλογκ έχει απασχολήσει επίσης το φαινόμενο της ελληνικής διασποράς ανά τους αιώνες, τα ζητήματα εθνοτικής ταυτότητας και μειονοτήτων –ένας προβληματισμός που αποτυπώθηκε στο βιβλίο MonoritiesinGreece: AspectsofaPluralSociety(Μειονότητες στην Ελλάδα: Μορφές μιας πληθυντικής κοινωνίας)– καθώς και η εκλογική συμπεριφορά στη μεταπολεμική Ελλάδα [Parties and Elections in Greece: The Search for Legitimacy (Κόμματα και εκλογές στην Ελλάδα: Η αναζήτηση της αξιοπιστίας)]. Έγραψε επίσης για την «καθ’ ημάς Ανατολή» κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, ενώ συμμετείχε σε αρκετά συλλογικά έργα που εξετάζουν εκφάνσεις της νεώτερης ιστορίας μας.
Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του για τους εκπαιδευτικούς θεσμούς και δη το Πανεπιστήμιο, τις ίντριγκες και τις αδιαφανείς διαδικασίες που αφορούν τους διορισμούς ή την εξέλιξη των καθηγητών, τα αλληλομαχαιρώματα και τις αντιζηλίες, με αποκορύφωμα την εξώθηση σε παραίτηση από την έδρα Κοραή του King’s College του μεγάλου ιστορικού Aρνολντ Τόινμπι, λόγω της φιλοτουρκικής του στάσης κατά την περίοδο του πολέμου Ελλάδας-Τουρκίας (1919-1922), γέννησαν το βιβλίο του PoliticsandtheAcademy, Στην έρευνα αυτή, μεταξύ άλλων, ο Ρίτσαρντ Κλογκ εξετάζει το ιδιαίτερο περιβάλλον των Ελληνικών Σπουδών στην Αγγλία, και την επιρροή των Ελλήνων χρηματοδοτών και των πολιτικών συμφερόντων στη διαμόρφωσή τους. Το «καυτό» αυτό θέμα θα τον απασχολήσει και στο συναρπαστικό χρονικό της ακαδημαϊκής του ζωής με τίτλο Ο επίμονος ιστορικός, το οποίο κυκλοφορεί από το Φεβρουάριο του 2019 από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος.
