ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ: Συζήτηση με αφορμή το βιβλίο του Ivan Krastev
Νέα
| 15/10/2019
Μια συζήτηση με έντονο ενδιαφέρον έλαβε χώρα το βράδυ της Τετάρτης 24 Οκτωβρίου 2018 στην αίθουσα εκδηλώσεων του Public Συντάγματος με αφορμή την έκδοση του βιβλίου Μετά την Ευρώπη: Μετανάστευση, Εθνικισμός, Λαϊκισμός του σημαντικού ευρωπαίου διανοούμενου Ivan Krastev που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος. Οι πολλοί παρευρισκόμενοι της εκδήλωσης παρακολούθησαν την πρώην Επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πρώην Υπουργό Αννα Διαμαντοπούλου να ανταλλάσσει απόψεις με τον καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι Τάκη Σ. Παππά πάνω στα συμπεράσματα που έβγαλε ο καθένας μετά την ανάγνωση του βιβλίου. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Πάσχος Μανδραβέλης.
(από αριστερά προς δεξιά: Αννα Διαμαντοπούλου, Πάσχος Μανδραβέλης, Τάκης Σ. Παππάς)
Αφού εξέφρασε την άποψή του πως το Μετά την Ευρώπη είναι ένα καλογραμμένο και πολύ καλά μεταφρασμένο βιβλίο γεμάτο εκπλήξεις, ο Πάσχος Μανδραβέλης διάβασε τον χαιρετισμό που απηύθυνε ο συγγραφέας Ivan Krastev στους Έλληνες αναγνώστες και στο κοινό που βρέθηκε στην παρουσίαση του βιβλίου του:
«Είμαι πολύ χαρούμενος που το βιβλίο μου παρουσιάζεται στην Ελλάδα, μια χώρα που μέσα από δυσκολίες και αμφιταλαντεύσεις, ή μάλλον παρά τις δυσκολίες και τις αμφιταλαντεύσεις της, επιβεβαιώνει τη βούλησή της να παραμείνει εντός Ευρώπης. Στο πλαίσιο των όσων έζησε και ζει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια (όχι μόνο την οικονομική κρίση αλλά το προσφυγικό πρόβλημα μεγάλο βάρος του οποίου έχει επωμισθεί), νομίζω πως έχει ενδιαφέρον να συζητηθούν τα ζητήματα που θέτει το “Μετά την Ευρώπη”, πάνω στη βάση της κατά Γκράμσι “απαισιοδοξίας της νόησης, αισιοδοξίας της βούλησης”. Για να μην αφήσουμε την παραλυτική αβεβαιότητα της παρούσας ιστορικής στιγμής να μας καταβάλλει, οφείλουμε να σκεφτόμαστε και να συζητάμε. Πιστεύω ότι με τη συμβολή της ?ννας Διαμαντοπούλου και του Τάκη Παππά αυτή η συζήτηση δεν θα καταστεί απλώς εφικτή, αλλά και άκρως δημιουργική.»
(O Ivan Krastev)
Ο Τάκης Σ. Παππάς ο οποίος έχει γράψει και τον πρόλογο της ελληνικής έκδοσης, θέλησε αρχικά να αναφερθεί στον ίδιο τον συγγραφέα τον οποίο θεωρεί ως έναν από τους σημαντικότερους διανοούμενους της εποχής μας σημειώνοντας πως γνωρίζει προσωπικά πολλούς από τους ηγέτες της Ανατολικής Ευρώπης. Αναλύοντας το, κατά την άποψή του απαισιόδοξο, περιεχόμενο του βιβλίου σημείωσε πως ο Κράστεφ θεωρεί πως η Ευρώπη έχει τελειώσει και πως οι πολίτες της βιώνουμε μια στιγμή déjà vu. Η διάλυση της Ευρώπης οφείλεται στο μεταναστευτικό ζήτημα το οποίο επιφέρει μια πολυπολιτισμικότητα που η Ένωση δεν αντέχει, σε συνδυασμό με την επικράτηση λαϊκιστικών κομμάτων που εναντιώνονται έντονα στην εισροή μεταναστών και προσφύγων.
Θέλοντας να μοιραστεί στο πώς διάβασε ο ίδιος το βιβλίο, ο Τάκης Σ. Παππάς τόνισε πως η Ευρώπη αποτελεί μια πολιτική και πολιτισμική ενότητα που λειτουργεί πάνω στις αρχές της Φιλελεύθερης Δημοκρατίας. Ωστόσο, στον 21ο αιώνα η Φιλελεύθερη Δημοκρατία δεν είναι ελκυστική σε πολλές περιοχές του πλανήτη. Επομένως, το μήνυμα που θα μπορούσε να προκύψει μέσα από το βιβλίο είναι πως αν η Ευρώπη δεν θέλει να ακολουθήσει το μονοπάτι του αυταρχισμού και του λαϊκισμού είναι υποχρεωμένη να υπεραμυνθεί των θεσμών πάνω στους οποίους βασίστηκε και συγκεκριμένα να υπάρξουν ηγέτες που θα πάρουν το παιχνίδι της Φιλελεύθερης Δημοκρατίας πάνω τους και θα ανανεώσουν τους θεσμούς με τους οποίους μάθαμε να ζούμε στην Ευρώπη.
Στη συνέχεια το λόγο πήρε η Αννα Διαμαντοπούλου η οποία γνωρίζει προσωπικά τον Ivan Krastev καθώς συμμετέχουν στο ίδιο think tank, και δήλωσε πως πρόκειται για έναν από τους κορυφαίους διανοητές της εποχής μας ο οποίος θα γράψει ιστορία στη φιλοσοφία και την πολιτική ανάλυση. Όσον αφορά το βιβλίο Μετά την Ευρώπη, η πρώην Επίτροπος της Ε.Ε. στάθηκε στην απρόβλεπτη γραφή του συγγραφέα, στο γεγονός πως παραθέτει πολλούς ιστορικούς παραλληλισμούς και πως την εντυπωσίασε η αναφορά που κάνει στη λογοτεχνία αλλά και σε άλλους ανερχόμενους διανοούμενους – ειδικά σε γυναίκες – της Ευρώπης, φανερώνοντας έτσι πως και ο ίδιος μπορεί να μαθαίνει από τους άλλους.
Αναφερόμενη στα δικά της συμπεράσματα όπως προέκυψαν μετά την ανάγνωση του βιβλίου, η Αννα Διαμαντοπούλου εξέφρασε την αντίθετη άποψη πως το Μετά την Ευρώπη δεν είναι ένα απαισιόδοξο βιβλίο, αλλά ένα αισιόδοξο βιβλίο υπό προϋποθέσεις. Ναι μεν θεωρεί τη διάλυση ως ένα πιθανό σενάριο για την Ευρώπη, αλλά το συνοδεύει με τεκμηρίωση. Θεωρώντας ότι η επισήμανση πως βρισκόμαστε σε ένα τέλος εποχής φέρνει τη συνειδητοποίηση πως πρέπει να αλλάξουν τα πολιτικά συστήματα, τα κόμματα και ο τρόπος που επικοινωνούν οι πολιτικοί με τους πολίτες, το βιβλίο αποδεικνύεται εξαιρετικά χρήσιμο καθώς αναλύει και βοηθά στη βαθύτερη κατανόηση του λαϊκισμού, ειδικά των εθνικών στοιχείων του. «Η ανάλυση που πραγματοποιεί ο Κράστεφ για την Κεντρική Ευρώπη μου άνοιξε τα μάτια σε πολλά» δήλωσε χαρακτηριστικά και συμπλήρωσε πως «πρόκειται για ένα βιβλίο που συστήνω ανεπιφύλακτα καθώς θα μάθετε πολλά, ίσως και να αλλάξει τον τρόπο σκέψης σας».
Μετά την τοποθέτηση της Αννας Διαμαντοπούλου, ζήτησε να δευτερολογήσει ο Τάκης Σ. Παππάς και έτσι ξεκίνησε ένας ενδιαφέρον διάλογος ανάμεσα και στους τρεις συμμετέχοντες στο πάνελ, ενώ προς το τέλος της συζήτησης, απάντησαν και σε ερωτήσεις του κοινού, αποδεικνύοντας έτσι πως το Μετά την Ευρώπη είναι ένα βιβλίο που προκαλεί προβληματισμό και πυροδοτεί γόνιμες συζητήσεις.
Η συζήτηση που έλαβε χώρα ανάμεσα στους Aννα Διαμαντοπούλου, Τάκη Σ. Παππά και Πάσχο Μανδραβέλη με αφορμή την έκδοση του βιβλίου «Μετά την Ευρώπη» του Ivan Krastev.
